View cart “BEANT SINGH -THE UNTOLD STORY OF HIS ASSASSINATION” has been added to your cart.
-3%
-9%
-9%
-6%
-10%
-4%
-5%
Biography, Books, Freedom Movement, Ghadar Movement, History of Independence Movement of India, History-Freedom Movement, History-Ghadar Movement, History-India, History-Punjab, History-Revolutionary Movement, Indian Freedom Movement, Indian Revolutionay Movement
Shaheed Udham Singh Di Jivan-Gatha
₹380.00
-5%
Biography, Books, Freedom Movement, Ghadar Movement, History of Independence Movement of India, History-Freedom Movement, History-Ghadar Movement, History-India, History-Punjab, History-Revolutionary Movement, Indian Freedom Movement, Indian Revolutionay Movement
Shaheed Udham Singh Di Jivan-Gatha
₹380.00
Sardar Bhagat Singh Dee Jivani
₹400.00
Bhagat Singh The Great Martyr
₹200.00
Autobiography, Biography, Freedom Movement, History, History-Freedom Movement, History-Ghadar Movement, History-India, History-Revolutionary Movement, Indian Freedom Movement, Indian Revolutionay Movement, Revolutionary Movement in Punjab
Profile of a Martyr Jatin Das – A First Hand Account by His Brother Kiron Das
₹195.00
Autobiography, Biography, Freedom Movement, History, History-Freedom Movement, History-Ghadar Movement, History-India, History-Revolutionary Movement, Indian Freedom Movement, Indian Revolutionay Movement, Revolutionary Movement in Punjab
Profile of a Martyr Jatin Das – A First Hand Account by His Brother Kiron Das
₹195.00
-20%
-20%
Shiv Kumar Birha Da Sultan Jeevan, Kala Te Yaddan
₹300.00
ਗੀਤਕਾਰੀ, ਲੋਕ ਬੋਲੀ, ਸੁੰਦਰ ਬਿੰਬ ਅਤੇ ਗਾਇਕੀ _ਕੀ ਉਹਦੀ ਅਜ਼ਮਤ ਇਥੇ ਤਕ ਹੀ ਸੀਮਤ ਹੈ? ਆਵਾਜ਼ ਦੀ ਸੋਜ਼! ਚੈਖ਼ੋਵ ਨੇ ਕਦੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, ‘ਸੁੰਦਰ ਆਵਾਜ਼ ਤਾਂ ਗਰਾਮੋਫ਼ੋਨ ’ਚ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਉਸ ਵਿਚ ਇਨਸਾਨੀ ਅਹਿਸਾਸ ਤੇ ਧੜਕਣ ਨਹੀਂ।’ ਇਹ ਜਜ਼ਬਾ ਸ਼ਿਵ ਅੰਦਰ ਠਾਠਾਂ ਮਾਰਦਾ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਪਿਆਰ ਹੈ, ਜੋ ਸਰਵਵਿਆਪਕ ਹੈ। ਪਿਆਰ ਵਿਚ ਵਿਯੋਗ ਸਭ ਤੋਂ ਉਪਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦੈ। ਇਕੱਲੇ ਵਿਯੋਗ-ਸੰਜੋਗ ਦੀ ਗੱਲ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਉਸਦੀ ਕਾਵਿ ਕਲਾ ਏਨੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨਾ ਗਿਣੀ ਜਾਂਦੀ, ਜੇ ਇਸ ਵਿਚ ਪ੍ਰਿਤੀ, ਸੰਸਿਤੀ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਵਿਰਾਟ ਰੂਪ ਵਿਚ ਦਰਸ਼ਨ ਨਾ ਹੁੰਦੇ। ਉਹ ਸਾਡੀਆਂ ਰਸਮਾਂ-ਰੀਤਾਂ, ਮੇਲਿਆਂ-ਮਸਾਵਿਆਂ, ਤਿਥਾਂ-ਤਿਓਹਾਰਾਂ, ਰੁੱਤਾਂ, ਗਹਿਣਿਆਂ, ਸੱਪਾਂ, ਰੁੱਖਾਂ, ਰੱਖਾਂ, ਬਾਗ-ਬਗੀਚਿਆਂ ਅਤੇ ਸਰਾਂ-ਸਰਵਰਾਂ ਦਾ ਬਿਆਨ ਏਨੇ ਸਹਿਜ ਨਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਤੇ ਰੁੱਖ ਇਕ ਜਾਨ ਹੋ ਕੇ ਸਾਹ ਲੈਂਦੇ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦੇ ਨੇ। ਮੇਰੇ ਖ਼ਿਆਲ ਵਿਚ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੰਝ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਿਅਰ ਸ਼ਿਵ ਕੁਮਾਰ ’ਤੇ ਐਨ ਢੁਕਦਾ ਹੈ :
‘ਹਮ ਸੇ ਬੜ੍ਹ ਕਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸੇ ਕੌਨ ਕਰਤਾ ਹੈ ਪਿਆਰ,
ਮਰਨੇ ਪੇ ਆ ਜਾਏਂ ਤੋ ਮਰ ਜਾਤੇ ਹੈਂ ਹਮ।’
-ਮੋਹਨ ਭੰਡਾਰੀ
Shiv Kumar Birha Da Sultan Jeevan, Kala Te Yaddan
₹300.00
ਗੀਤਕਾਰੀ, ਲੋਕ ਬੋਲੀ, ਸੁੰਦਰ ਬਿੰਬ ਅਤੇ ਗਾਇਕੀ _ਕੀ ਉਹਦੀ ਅਜ਼ਮਤ ਇਥੇ ਤਕ ਹੀ ਸੀਮਤ ਹੈ? ਆਵਾਜ਼ ਦੀ ਸੋਜ਼! ਚੈਖ਼ੋਵ ਨੇ ਕਦੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, ‘ਸੁੰਦਰ ਆਵਾਜ਼ ਤਾਂ ਗਰਾਮੋਫ਼ੋਨ ’ਚ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਉਸ ਵਿਚ ਇਨਸਾਨੀ ਅਹਿਸਾਸ ਤੇ ਧੜਕਣ ਨਹੀਂ।’ ਇਹ ਜਜ਼ਬਾ ਸ਼ਿਵ ਅੰਦਰ ਠਾਠਾਂ ਮਾਰਦਾ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਪਿਆਰ ਹੈ, ਜੋ ਸਰਵਵਿਆਪਕ ਹੈ। ਪਿਆਰ ਵਿਚ ਵਿਯੋਗ ਸਭ ਤੋਂ ਉਪਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦੈ। ਇਕੱਲੇ ਵਿਯੋਗ-ਸੰਜੋਗ ਦੀ ਗੱਲ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਉਸਦੀ ਕਾਵਿ ਕਲਾ ਏਨੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨਾ ਗਿਣੀ ਜਾਂਦੀ, ਜੇ ਇਸ ਵਿਚ ਪ੍ਰਿਤੀ, ਸੰਸਿਤੀ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਵਿਰਾਟ ਰੂਪ ਵਿਚ ਦਰਸ਼ਨ ਨਾ ਹੁੰਦੇ। ਉਹ ਸਾਡੀਆਂ ਰਸਮਾਂ-ਰੀਤਾਂ, ਮੇਲਿਆਂ-ਮਸਾਵਿਆਂ, ਤਿਥਾਂ-ਤਿਓਹਾਰਾਂ, ਰੁੱਤਾਂ, ਗਹਿਣਿਆਂ, ਸੱਪਾਂ, ਰੁੱਖਾਂ, ਰੱਖਾਂ, ਬਾਗ-ਬਗੀਚਿਆਂ ਅਤੇ ਸਰਾਂ-ਸਰਵਰਾਂ ਦਾ ਬਿਆਨ ਏਨੇ ਸਹਿਜ ਨਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਤੇ ਰੁੱਖ ਇਕ ਜਾਨ ਹੋ ਕੇ ਸਾਹ ਲੈਂਦੇ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦੇ ਨੇ। ਮੇਰੇ ਖ਼ਿਆਲ ਵਿਚ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੰਝ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਿਅਰ ਸ਼ਿਵ ਕੁਮਾਰ ’ਤੇ ਐਨ ਢੁਕਦਾ ਹੈ :
‘ਹਮ ਸੇ ਬੜ੍ਹ ਕਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸੇ ਕੌਨ ਕਰਤਾ ਹੈ ਪਿਆਰ,
ਮਰਨੇ ਪੇ ਆ ਜਾਏਂ ਤੋ ਮਰ ਜਾਤੇ ਹੈਂ ਹਮ।’
-ਮੋਹਨ ਭੰਡਾਰੀ
Lukia Sach
₹300.00
ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਸਿੰਧਰਾ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਉਦੋਂ ਉੱਕਰੀ ਗਈ ਸੀ ਜਦੋਂ 12 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰੇ ਹੁਸੈਨੀਵਾਲਾ ਵਿਖੇ ਸ਼ਹੀਦ ਦੀ ਸਮਾਧੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਜਾਣ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ। ਲੰਦਨ ਦੀਆਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਅਤੇ ਆਰਕਾਈਵਜ਼ ਵਿਚ ਪਏ ਸ਼ਹਾਦਤੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੋਜ਼ ਤੋਂ ਕੁਝ ਅਜਿਹੀਆਂ ਛੁਪੀਆਂ ਹਕੀਕਤਾਂ ਸਾਮ੍ਹਣੇ ਆਈਆਂ ਜੋ ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
Lukia Sach
₹300.00
ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਸਿੰਧਰਾ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਉਦੋਂ ਉੱਕਰੀ ਗਈ ਸੀ ਜਦੋਂ 12 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰੇ ਹੁਸੈਨੀਵਾਲਾ ਵਿਖੇ ਸ਼ਹੀਦ ਦੀ ਸਮਾਧੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਜਾਣ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ। ਲੰਦਨ ਦੀਆਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਅਤੇ ਆਰਕਾਈਵਜ਼ ਵਿਚ ਪਏ ਸ਼ਹਾਦਤੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੋਜ਼ ਤੋਂ ਕੁਝ ਅਜਿਹੀਆਂ ਛੁਪੀਆਂ ਹਕੀਕਤਾਂ ਸਾਮ੍ਹਣੇ ਆਈਆਂ ਜੋ ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
-29%
Pehlla Sikh Badshah Banda Singh Bhadur
₹500.00
ਡਾ. ਕੀਰਤ ਸਿੰਘ ਇਨਕਲਾਬੀ ਦਾ ਚਿੰਤਨ-ਮੰਨਥਨ ਦਾ ਘੇਰਾ ਸਮਕਾਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ, ਗੁਰਬਾਣੀ ਤੇ ਸਿੱਖ ਦਰਸ਼ਨ ਤਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਵਿਚ ਵੱਖ ਵੱਖ ਵਿਧਵਾਨਾਂ ਵਲੋਂ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਦਾ ਜੀਵਨ ਤੇ ਵਿਅਕਤ੍ਰਿਤਵ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਸਾਰਥਿਕ ਬਿੰਬ ਉਸਾਰਦੀ ਹੈ। ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਵਰਗੇ ਸਪੂਤ ਤੇ ਸਦਾ ਗੌਰਵ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਲੇਖਕ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਸਮਰਥ ਕਵੀ, ਚਰਚਿਤ ਵਾਰਤਿਕਾਰ, ਕੁਸ਼ਲ ਅਨੁਵਾਦਿਕ, ਹਰਮਨ ਪਿਆਰੇ ਬਾਲ ਲੇਖਕ ਤੇ ਸੁਤੰਤਰ ਸੰਪਾਦਕ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮਾਤ ਭਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ਛੁਟ, ਉਹ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਨਿਤ ਕਵੀ ਹਨ। ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਕਾਵਿ-ਪੁਸਤਕਾਂ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਤੇ ਚਰਚਿਤ ਪੁਸਤਕ SIKHOLOGY ਲੇਖ ਨੇ ਚੋਖਾ ਨਾਮਣਾ ਖਟ ਚੁਕੇ ਹਨ।
-29%
Pehlla Sikh Badshah Banda Singh Bhadur
₹500.00
ਡਾ. ਕੀਰਤ ਸਿੰਘ ਇਨਕਲਾਬੀ ਦਾ ਚਿੰਤਨ-ਮੰਨਥਨ ਦਾ ਘੇਰਾ ਸਮਕਾਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ, ਗੁਰਬਾਣੀ ਤੇ ਸਿੱਖ ਦਰਸ਼ਨ ਤਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਵਿਚ ਵੱਖ ਵੱਖ ਵਿਧਵਾਨਾਂ ਵਲੋਂ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਦਾ ਜੀਵਨ ਤੇ ਵਿਅਕਤ੍ਰਿਤਵ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਸਾਰਥਿਕ ਬਿੰਬ ਉਸਾਰਦੀ ਹੈ। ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਵਰਗੇ ਸਪੂਤ ਤੇ ਸਦਾ ਗੌਰਵ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਲੇਖਕ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਸਮਰਥ ਕਵੀ, ਚਰਚਿਤ ਵਾਰਤਿਕਾਰ, ਕੁਸ਼ਲ ਅਨੁਵਾਦਿਕ, ਹਰਮਨ ਪਿਆਰੇ ਬਾਲ ਲੇਖਕ ਤੇ ਸੁਤੰਤਰ ਸੰਪਾਦਕ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮਾਤ ਭਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ਛੁਟ, ਉਹ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਨਿਤ ਕਵੀ ਹਨ। ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਕਾਵਿ-ਪੁਸਤਕਾਂ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਤੇ ਚਰਚਿਤ ਪੁਸਤਕ SIKHOLOGY ਲੇਖ ਨੇ ਚੋਖਾ ਨਾਮਣਾ ਖਟ ਚੁਕੇ ਹਨ।
Manto Kaun Si
₹200.00
... ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਜੇ ਕੋਈ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤੇ ਉਹਦਾ ਠੀਕ ਤੇ ਮੁਨਾਸਿਬ ਇਲਾਜ ਕਰਾਓਣ ਲਈ ਦਰ ਦਰ ਤੋਂ ਭੀਖ ਮੰਗਣੀ ਪਵੇ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਬੜੀ ਹੇਠੀ ਵਾਲੀ ਤਕਲੀਫ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਏ। ਮੇਰੇ ਦੋਸਤ ਵੀ ਨੇ, ਜਿਹੜੇ ਮੈਥੋਂ ਮਾੜੇ ਹਾਲਾਤ ਵਾਲੇ ਨੇ। ਜੇ ਮੈਂ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾ ਕਰ ਸਕਾਂ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਤਕਲੀਫ ਹੁੰਦੀ ਏ। ...... ਪਰ ਜਦ ਮੈਂ ਸੋਚਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਜੇ ਮੇਰੀ ਮੌਤ ਬਾਅਦ ਮੇਰੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਲਈ ਰੇਡਿਓ ਤੇ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਦੇ ਬੂਹੇ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਤੇ ਮੇਰੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਉਹੀ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਹੜਾ ਮਰਹੂਮ ਇਕਬਾਲ ਦੇ ਸ਼ਿਅਰਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਏ ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਰੂਹ ਬਹੁਤ ਬੇਚੈਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਮੈਂ ਏਸ ਬੇਚੈਨੀ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ’ਚ ਰੱਖ ਕੇ ਓਸ ਸਲੂਕ ਤੋਂ ਬੇਹੱਦ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹਾਂ, ਜਿਹੜਾ ਹੁਣ ਤੱਕ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਏ। ਖ਼ੁਦਾ ਮੈਨੂੰ ਓਸ ਸਿਉਕ ਤੋਂ ਬਚਾ ਕੇ ਰੱਖੇ ਜਿਹੜੀ ਕਬਰ ’ਚ ਮੇਰੀਆਂ ਸੁੱਕੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਖਾਵੇਗੀ।.... ਫਤਵੇ ਦੇਣ ਵਾਲੇੇ ਸੋਚ ਰਹੇ ਨੇ ਤੇ ਹੁਣ ਫੇਰ ਇਹ ਮੰਨਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਰਹੇ ਨੇ ਕਿ ਮੈਂ ਪ੍ਰਗਤੀਵਾਦੀ ਹਾਂ। ..... ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਫਤਵਿਆਂ ਦੇ ਉੱਤੇ ਫਤਵੇ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਮੈਨੂੰ ਪ੍ਰਗਤੀਵਾਦੀ ਮੰਨਦੀ ਏ- ਮਤਲਬ ਕਿ ਇਕ ‘ਸੁਰਖ਼ਾ’। ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਕਦੇ ਝੁੰਜਲਾ ਕੇ ਮੇਰੇ ’ਤੇ ਅਸ਼ਲੀਲ ਲੇਖਕ ਹੋਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾ ਦੇਂਦੇ ਨੇ। ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾ ਦੇਂਦੀ ਏ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਹੀ ਸਰਕਾਰ ਆਪਣੀਆਂ ਛਾਪੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਤੇ ਪਰਚਿਆਂ ਵਿਚ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਦੇਂਦੀ ਏ ਕਿ ਸਆਦਤ ਹਸਨ ਮੰਟੋ ਸਾਡੇ ਮੁਲਕ ਦਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਤੇ ਕਹਾਣੀਕਾਰ ਏ ਜਿਸ ਦੀ ਕਲਮ ਪਿਛਲੇ ਦੰਗਿਆਂ ਦੇ ਦੌਰ ’ਚ ਵੀ ਚੱਲਦੀ ਰਹੀ। .... ਮੇਰਾ ਉਦਾਸ ਦਿਲ ਕੰਬਦਾ ਏ ਕਿ ਅਸਥਿਰ ਦਿਲ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਇਕ ਤਮਗ਼ਾ ਮੇਰੇ ਕੱਫਨ ਦੇ ਨਾਲ ਟੰਗ ਦੇਵੇਗੀ ਜਿਹੜਾ ਮੇਰੇ ਦਾਗ਼ੇ ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਤੌਹੀਨ ਹੋਵੇਗੀ।
ਮੰਟੋ-ਲਾਹੌਰ : 28 ਅਕਤੂਬਰ, 1951
Manto Kaun Si
₹200.00
... ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਜੇ ਕੋਈ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤੇ ਉਹਦਾ ਠੀਕ ਤੇ ਮੁਨਾਸਿਬ ਇਲਾਜ ਕਰਾਓਣ ਲਈ ਦਰ ਦਰ ਤੋਂ ਭੀਖ ਮੰਗਣੀ ਪਵੇ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਬੜੀ ਹੇਠੀ ਵਾਲੀ ਤਕਲੀਫ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਏ। ਮੇਰੇ ਦੋਸਤ ਵੀ ਨੇ, ਜਿਹੜੇ ਮੈਥੋਂ ਮਾੜੇ ਹਾਲਾਤ ਵਾਲੇ ਨੇ। ਜੇ ਮੈਂ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾ ਕਰ ਸਕਾਂ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਤਕਲੀਫ ਹੁੰਦੀ ਏ। ...... ਪਰ ਜਦ ਮੈਂ ਸੋਚਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਜੇ ਮੇਰੀ ਮੌਤ ਬਾਅਦ ਮੇਰੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਲਈ ਰੇਡਿਓ ਤੇ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਦੇ ਬੂਹੇ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਤੇ ਮੇਰੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਉਹੀ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਹੜਾ ਮਰਹੂਮ ਇਕਬਾਲ ਦੇ ਸ਼ਿਅਰਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਏ ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਰੂਹ ਬਹੁਤ ਬੇਚੈਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਮੈਂ ਏਸ ਬੇਚੈਨੀ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ’ਚ ਰੱਖ ਕੇ ਓਸ ਸਲੂਕ ਤੋਂ ਬੇਹੱਦ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹਾਂ, ਜਿਹੜਾ ਹੁਣ ਤੱਕ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਏ। ਖ਼ੁਦਾ ਮੈਨੂੰ ਓਸ ਸਿਉਕ ਤੋਂ ਬਚਾ ਕੇ ਰੱਖੇ ਜਿਹੜੀ ਕਬਰ ’ਚ ਮੇਰੀਆਂ ਸੁੱਕੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਖਾਵੇਗੀ।.... ਫਤਵੇ ਦੇਣ ਵਾਲੇੇ ਸੋਚ ਰਹੇ ਨੇ ਤੇ ਹੁਣ ਫੇਰ ਇਹ ਮੰਨਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਰਹੇ ਨੇ ਕਿ ਮੈਂ ਪ੍ਰਗਤੀਵਾਦੀ ਹਾਂ। ..... ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਫਤਵਿਆਂ ਦੇ ਉੱਤੇ ਫਤਵੇ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਮੈਨੂੰ ਪ੍ਰਗਤੀਵਾਦੀ ਮੰਨਦੀ ਏ- ਮਤਲਬ ਕਿ ਇਕ ‘ਸੁਰਖ਼ਾ’। ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਕਦੇ ਝੁੰਜਲਾ ਕੇ ਮੇਰੇ ’ਤੇ ਅਸ਼ਲੀਲ ਲੇਖਕ ਹੋਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾ ਦੇਂਦੇ ਨੇ। ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾ ਦੇਂਦੀ ਏ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਹੀ ਸਰਕਾਰ ਆਪਣੀਆਂ ਛਾਪੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਤੇ ਪਰਚਿਆਂ ਵਿਚ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਦੇਂਦੀ ਏ ਕਿ ਸਆਦਤ ਹਸਨ ਮੰਟੋ ਸਾਡੇ ਮੁਲਕ ਦਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਤੇ ਕਹਾਣੀਕਾਰ ਏ ਜਿਸ ਦੀ ਕਲਮ ਪਿਛਲੇ ਦੰਗਿਆਂ ਦੇ ਦੌਰ ’ਚ ਵੀ ਚੱਲਦੀ ਰਹੀ। .... ਮੇਰਾ ਉਦਾਸ ਦਿਲ ਕੰਬਦਾ ਏ ਕਿ ਅਸਥਿਰ ਦਿਲ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਇਕ ਤਮਗ਼ਾ ਮੇਰੇ ਕੱਫਨ ਦੇ ਨਾਲ ਟੰਗ ਦੇਵੇਗੀ ਜਿਹੜਾ ਮੇਰੇ ਦਾਗ਼ੇ ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਤੌਹੀਨ ਹੋਵੇਗੀ।
ਮੰਟੋ-ਲਾਹੌਰ : 28 ਅਕਤੂਬਰ, 1951
